Πριν από ένα μήνα, στις 11.6.2010, στο blog “Ελαφηβολιών” της Βάσσιας, διανθισμένο με πολλές κατατοπιστικές εικόνες, διαβάσαμε αυτό:
Tree of life – Το δέντρο της ζωής
Από μικρό παιδί, χωρίς μέχρι σήμερα να έχω ανακαλύψει το λόγο, αγαπούσα δύο εικόνες-σύμβολα (και μάλιστα στην κέλτική τους απεικόνιση). Για το ένα από τα δύο θα γράψω σε αυτή την ανάρτηση (ακολουθεί, σε επόμενη το δεύτερο). Είναι το "Δέντρο της ζωής", το οποίο χρησιμοποιώ ως avatar, και είχα κάτι ανάλογο και ως "parafyada".
Η ανάρτηση είναι μεγάλη,(παρά τις περικοπές που υπέστη), όσοι αντέξετε να την διαβάσετε θα μάθετε ίσως κάποια πράγματα που δεν γνωρίζετε (όπως έμαθα κι εγώ).
Το δέντρο είναι από τα βασικά σύμβολα της παράδοσης. Συχνά δεν καθορίζεται, μερικοί, όμως, λαοί, επιλέγουν ένα είδος δέντρου για να συμβολίσει όλες τις γενικές ιδιότητες του κατά τρόπο μοναδικό. Η βελανιδιά ήταν για τους Κέλτες δέντρο ιερό, για τους Σκανδιναβούς η μελία, για τους Γερμανούς η φλαμουριά, για τους Ινδούς η συκιά. Παραλληλισμοί ανάμεσα σε θεούς και δέντρα είναι κάτι πολύ κοινό στις μυθολογίες, ο Αττης παραλληλίζεται με το έλατο, ο Όσιρις με τον κέδρο, ο Δίας με τη δρυ, ο Απόλλωνας με τη δάφνη, που σημαίνουν ένα είδος «εκλεκτικής αντιστοιχίας». Το δέντρο συμβολίζει, κατά ευρεία έννοια, τη ζωή στο άπειρο, την πυκνότητα της, την ανάπτυξη, τη διάδοση, την αναπαραγωγή και την ανανέωση της. Σαν ζωή στο διηνεκές συμβολίζει την αθανασία. Το δέντρο, με τις ρίζες του μέσα στη γη και τα κλαδιά του υψωμένα κατά τον ουρανό, συμβολίζει μία κάθετη τάση και γι' αυτό σχετίζεται με άλλα σύμβολα, όπως η σκάλα και το βουνό, που συμβολίζουν τη σχέση ανάμεσα στους «τρεις κόσμους»: τον κάτω (Κόλαση), τον επάνω (Γη) και τον ουράνιο (Παράδεισος). Ο Χριστιανισμός και ειδικά η ρωμανική τέχνη αποδίδουν στο δέντρο το νόημα του άξονα που ενώνει διάφορους κόσμους, παρόλο που, κατά τον Rabano Mauro στο «Allegoriae in Sacram Scripturam», συμβολίζει επίσης την ανθρώπινη φύση (κάτι που βγαίνει από την εξίσωση: μακρόκοσμος = μικρόκοσμος). Το δέντρο σχετίζεται με το Σταυρό του Μαρτυρίου, και στη χριστιανική εικονογραφία ο Σταυρός αναπαριστάνεται πολλές φορές σαν «Δέντρο της ζωής». Είναι η κάθετη γραμμή του σταυρού που ταυτίζεται με το δέντρο, απ' όπου και ο «άξονας της γης» (θέμα γνωστό πριν από τη Νεολιθική εποχή) που σημαίνει, ή υπονοεί, ακόμα ένα συμβολισμό: το σημείο του κέντρου.
Φιλοσοφικό δέντρο
Ο Αινείας, ντυμένος με εκθαμβωτικό κόκκινο, παίρνει από το γιο του Σύλβιο ένα κλαδί του δέντρου της ζωής, για να τον προστατεύει στο ταξίδι του μέσα από τη σήψη και το καθαρτήριο πυρ του κάτω κόσμου. Το αίσιο τέλος διαφαίνεται ήδη, γιατί σύμφωνα με τον Trismosin το κεφάλι του κόρακα έχει λευκανθεί.
S . Trismosin, Splendor solls, Λονδίνο 16ος αι.
Η εικόνα και το κείμενο από το βιβλίο: Το Ερμητικό Μουσείο – Αλχημεία και Μυστικισμός -Alexander Roob Εκδόσεις TASCHEN / ΓΝΩΣΗ 2005
[…]
Στο πιο πρωτόγονο επίπεδο, εκτός από το κοσμικό δέντρο και το δέντρο της γνώσης, ή «Δέντρο του Καλού και του Κακού», υπάρχει ένα «Δέντρο ζωής» κι ένα «Δέντρο θανάτου», που δεν καθορίζονται, γιατί το δεύτερο αποτελεί απλή αντιστροφή του πρώτου. Το arbor vitae είναι ένα σύμβολο που εμφανίζεται συχνά υπό διάφορες μορφές στην τέχνη των ανατολικών λαών. Το θέμα, φαινομενικά διακοσμητικό, του hom, ή κεντρικού δέντρου που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο αντιμέτωπα μυθικά όντα, είναι μοτίβο της Μεσοποταμίας που πέρασε στην Άπω Ανατολή και στη Δύση από τους Πέρσες στους Άραβες και μετά στους Βυζαντινούς. Στη ρωμανική διακόσμηση, το «Δέντρο της ζωής» εμφανίζεται περισσότερο σαν φύλλωμα πλεγμένο εν είδει λαβυρίνθου, με ένα επιπρόσθετο συμβολικό νόημα στο θέμα της πλέξης. Στο συμβολικό νόημα του «κοσμικού δέντρου» υπάρχει ένα σημείο που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, και αυτό είναι πως το δέντρο πολύ συχνά απεικονίζεται ανάποδα, δηλαδή με τις ρίζες στον αέρα και τη φυλλωσιά κάτω. Εδώ, ο φυσικός συμβολισμός της μορφολογικής αναλογίας παραμερίστηκε από ένα διαφορετικό νόημα που προβλήθηκε σταθερά: την ιδέα της συνέλιξης, που συνδέεται με τη θεωρία της καταβολής (πως όλα προέρχονται από τη θεία ουσία που κατ' αυτήν, κάθε φυσική εξέλιξη αποτελεί ένα πνευματικό opus αντιστροφής.
Η απεικόνιση του δέντρου των Σεφιρώθ σύμφωνα με το Opus Magnum. (To "Μέγα Έργο" των Αλχημιστών). Οι διαλυτικές και οι συνδετικές δυνάμεις καθισμένες αντικριστά πάνω στα κλαδιά κάτω αριστερά, ο πτητικός υδράργυρος με τα φτερωτά σανδάλια, και στα δεξιά του το Θείον που ξερνά φωτιές. Πάνω τους διαγώνια και αντίστροφα, οι ίδιες μορφές εξαϋλωμένες και εστεμμένες. Στο επάνω επίπεδο, του τρίτου Έργου, οι δύο ενώνονται στο σεληνιακό βάμμα. Από αυτό βγαίνει στο τέλος το στερεό θείον, ο γιος του ήλιου. Φοράει τα στέμματα των τριών βασιλείων: του φυτικού, του ζωικού και του ορυκτού.
J.D. Mylius, Anatomia auri, Φρανκφούρτη 1628.
Η εικόνα και το κείμενο από το βιβλίο: Το Ερμητικό Μουσείο – Αλχημεία και Μυστικισμός -Alexander Roob Εκδόσεις TASCHEN / ΓΝΩΣΗ 2005
[...]
Στα Upanishads (από τις πιο πρόσφατες πραγματείες των Βεδών), όπου αναφέρεται πως τα κλαδιά του δέντρου είναι ο αιθέρας, η φωτιά, το νερό, ο αγέρας και η γη. Στο εβραϊκό «Zohar» (καβαλιστικά σχόλια επί των Γραφών) αναφέρεται επίσης πως «το Δέντρο της ζωής μεγαλώνει από πάνω προς τα κάτω και ο ήλιος το λαμπρύνει ολόκληρο». Αλλά και ο Δάντης αναφέρεται στο σύνολο των ουρανίων σφαιρών σαν τη φυλλωσιά του δέντρου που οι ρίζες του (η καταγωγή του) κοιτάζουν επάνω (κατά τον ουρανό). Ωστόσο, στις παραδόσεις άλλων λαών δεν υπάρχει αυτή η αντιστροφή και προτιμάται η αποβολή αυτής της συμβολικής έννοιας για να διατηρήσει τον εγγενή συμβολισμό του κάθετου πράγματος. Στη μυθολογία των βορείων λαών, το «Δέντρο της ζωής» λέγεται Yggdrasil και μπήγει τις ρίζες του στην καρδιά της γης, όπου βρίσκεται η Κόλαση (völuspâ Grimnismâl». Αλλά ας επιστρέψουμε στο συμβολισμό των δύο δέντρων της Βίβλου που κατά την Γένεση 2,9: «Καί τό ξύλον της ζωής ευρίσκετο εν μέσω του Παραδείσου, και το ξύλον της γνώσεως και του καλού και του κακού». Ο Σνάιντερ λέει πάνω σ' αυτό: «Γιατί δεν αναφέρει ο Θεός το δέντρο της ζωής; Γιατί ήταν ένα διπλό δέντρο της γνώσης ή γιατί, όπως έχουν πιστέψει πολλοί, ήταν κρυμμένο και δε φαινόταν ίσαμε τη στιγμή που ο Αδάμ έγινε κτήτωρ της αντίληψης του καλού και του κακού, δηλαδή της Γνώσης; Προτιμάμε τη δεύτερη υπόθεση. Το "Δέντρο της ζωής" απονέμει την αθανασία, αλλά δεν είναι εύκολο να φτάσει κανείς σ' αυτό. Είναι "κρυμμένο", όπως η χλόη της αθανασίας, που ο Γιλγαμές (Gilgames) ψάχνει να βρει στα βάθη του ωκεανού, ή φυλάγεται από δράκοντες, όπως τα χρυσά μήλα του Κήπου των Εσπερίδων». Ο συμβολισμός των δύο δέντρων εμφανίζεται πιο συχνά απ' όσο μπορεί κανείς να φαντασθεί. Στην Ανατολική είσοδο του Παραδείσου των Βαβυλωνίων υπήρχαν δύο δέντρα: της αλήθειας και της ζωής.
[...]
Στην Ινδία υπάρχει το τριπλό δέντρο με τρεις ήλιους, εικόνα της Trimurti, στην Κίνα το δέντρο με δύο ζωδιακούς ήλιους. Στην αλχημεία, το δέντρο με φεγγάρια συμβολίζει το σεληνιακό opus (μικρό έργο) και με ήλιους (το μεγάλο έργο). Αν εμφανίζεται με τα σύμβολα των εφτά πλανητών (ή μετάλλων) αναπαριστάνει την μοναδική ύλη (πρωτο-ύλη) απ' όπου προέρχονται όλες οι διαφοροποιήσεις. Στην αλχημεία ξανά, το «Δέντρο της Γνώσης» ονομάζεται arbor philosophica (σύμβολο της εξελικτικής διαδικασίας κάθε προόδου μίας ιδέας, αποστολής ή δύναμης). Το να φυτέψει κανείς το «Δέντρο των φιλοσόφων» ισοδυναμεί με το να «κινητοποιήσει τη δημιουργική διαδικασία».
Ο Γκέρσομ Γκ. Σόλεμ (Gershom G. Sholem), στο «Les origins de
Τα κείμενα που προηγήθηκαν είναι αποσπάσματα από το βιβλίο του Juan-Eduardo Cirlot: Diccionario de simbolos 1982 –Spain - "Το λεξικό των συμβόλων" - Εκδόσεις Κονιδάρη 1995.
Το σχεδιάγραμμα των Σεφιρώθ είναι η κάτοψη του ναού του Σολομώντα, με είσοδο τον Malchut και δύο εστίες πυρός-θυσιαστήρια στο προαύλιο. Ο Tiphereth είναι η θέση του αναθηματικού βωμού μέσα στο ιερό, αριστερά το τραπέζι με τους δώδεκα άρτους (οι δώδεκα φυλές του Ισραήλ ως επίγεια εικόνα του ζωδιακού) και δεξιά η επτάφωτη λυχνία. Πίσω, κλεισμένο με παραπέτασμα: τα άγια με την Κιβωτό της Διαθήκης και τις δύο πλάκες του Νόμου. Από πάνω ο Shechina, η δόξα του θεού στον κόσμο. Ο Κίρχερ απέδιδε στα επτά κατώτερα Σεφιρώθ τη σειρά των πλανητών από τον Κρόνο-Gebura (Pechad) ως τη Σελήνη ( Malkuth).
A. Kircher , Oedipus Aegyptiacus, Ρώμη 1653.
Η εικόνα και το κείμενο από το βιβλίο: Το Ερμητικό Μουσείο – Αλχημεία και Μυστικισμός -Alexander Roob Εκδόσεις TASCHEN / ΓΝΩΣΗ 2005
Κέλτικο Δέντρο της Ζωής.
Oι αρχαίοι Κέλτες (Δρυίδες) πίστευαν ότι τα δέντρα έχουν πολλές «ειδικές δυνάμεις». Αυτά τα δέντρα επίσης παρείχαν τροφή, ζεστασιά και καταφύγιο στον άνθρωπο. Οι Κέλτες συνήθιζαν να διαμένουν μόνο σε εκείνους τους τόπους που είχαν τέτοια δέντρα. Τα κέντρα διδασκαλίας των Δρυίδων επίσης βρίσκονται σε άλση βελανιδιάς, στην ήσυχη και γαλήνια ατμόσφαιρα τους. Κάποιος μπορεί να βρει τα σχέδια του Κελτικού δέντρου της ζωής να απεικονίζονται με τέτοιο τρόπο που το δέντρο να αναδύεται από ένα δοχείο. Το δοχείο που εμφανίζεται στα κελτικά σχέδια είναι το σύμβολο της Μητέρας Γης που είναι η πηγή όλων των μορφών ζωής.
Κέλτικο Δέντρο της Ζωής – Συμβολισμός
Η σημασία του Κελτικού δέντρου της ζωής μπορεί να ερμηνευτεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Δεν υπάρχει καλύτερος συμβολισμός της ισορροπίας και της αρμονίας που παρατηρείται στη φύση από το δέντρο της ζωής. Ωστόσο, η ισορροπία και η αρμονία είναι το αποτέλεσμα πολλών διαφορετικών δυνάμεων που λειτουργούν στο σύμπαν. Οι Κέλτες αποδίδουν στο σύμβολο «δέντρο της ζωής» ιδιότητες όπως σοφία, δύναμη και μακροζωία.
Ένας άλλος συμβολισμός που μπορεί να προκύψει από το σχέδιο του «δέντρου της ζωής» είναι αυτός της αναγέννησης. Ο συμβολισμός αυτός που σχετίζεται με την αναγέννηση προήλθε από εποχιακές αλλαγές που παρατηρήθηκαν σε αυτά τα δέντρα από τους Κέλτες. Για την επισήμανση των αλλαγών που υφίστανται τα δέντρα της ζωής, οι Κέλτες εκτελούσαν διάφορες τελετουργίες. Αλλαγές που παρατηρήθηκαν από τους Κέλτες σε αυτά τα δέντρα ονομάστηκαν γέννηση, θάνατος και αναγέννηση.
Το «Δέντρο της ζωής» είναι επίσης ένα σύμβολο μιας οντότητας που συνδέει τον πάνω και κάτω κόσμο. Οι ρίζες του δέντρου εισχωρούν στα βάθη και συνδέονται με τον κάτω κόσμο. Τα κλαδιά του δέντρου μεγαλώνουν και απλώνονται προς τον ουρανό. Ο κορμός του δέντρου της ζωής παραμένει στο επίπεδο της γης. Σύμφωνα με τις πεποιθήσεις των Δρυίδων, οι θεοί από τον ουρανό επικοινωνούσαν με τον άνθρωπο μέσα από τα «δέντρα της ζωής». η ανάπτυξη του δέντρου της ζωής συνδέεται επίσης και με την πνευματική ανάπτυξη.
Οι πληροφορίες για το Κέλτικο Δέντρο της ζωής είναι από το Buzzle- Celtic Tree of Life, ( σε μετάφραση δική μου).
Από τον IonnKorr πρόσθετες πληροφορίες για το σκανδιναβικό δέντρο της ζωής . Τον ευχαριστώ πολύ.
Tην πιο γενική και σύνθετη μορφή της λατρείας του δέντρου ενσωματώνει το μυθολόγημα για το Δέντρο του Κόσμου ή Κοσμικό Δέντρο (arbor Mondi), η ταύτιση του Kόσμου με το Ιερό Δένδρο, όπου το Σύμπαν γίνεται αντιληπτό με την μορφή ενός πελώριου δέντρου που οι ρίζες του βρίσκονται στον Κάτω Κόσμο και η κορυφή του στους Oυρανούς.
Tο δέντρο Yggdrasill (Yδρασίλλη), ο ιερός φράξος/μελία της Σκανδιναβικής Θρησκείας, ανήκει στις περιεκτικότερες εκφράσεις της ιδέας του Kοσμικού Δέντρου.
Στην Παλαιά Eδδα, η Bιόλβα η μάντισσα, που την αφύπνισε ο Όδινος (Odin), ο ανώτατος θεός της Σκανδιναβικής Θρησκείας, για να πληροφορηθεί την Αρχή και το Τέλος του Κόσμου, αναφέρει:
«Γνωρίζω εννέα Κόσμους, εννέα βασίλεια που τα σκεπάζει το δέντρο του Κόσμου, Tο δέντρο που σοφά δομημένο βυθίζεται στο κέντρο της Γης...
Γνωρίζω ότι υπάρχει ένα δέντρο που ονομάζεται Yggdrasill, Η κορυφή του δένδρου λούζεται στους λευκούς ατμούς του ύδατος, Από εκεί κυλούν σταγόνες δροσιάς που πίπτουν στην κοιλάδα. Πάντοτε πράσινο υψώνεται πάνω από την πηγή της Ουρντ.»
Δίπλα στην Ουρντ (Mοίρα) διαμένουν οι Nόρνες, τρεις γυναίκες που κλώθουν το πεπρωμένο των ανθρώπων.
- Στο υψηλότερο κλάδο του Yggdrasill, που σκιάζει την κατοικία του Όδινου (Odin), στην ουράνια Ασγαρδία (Asgard), διαμένει ένας αετός, που μεταξύ των οφθαλμών του κάθεται ένας ιέρακας που εποπτεύει τον Oυρανό, τη Γη και το υποχθόνιο Nιφλχάιμ.
- Tις ρίζες του κατατρώγει ο δράκοντας Nidhog. Όταν ποτέ καταφέρει να το ρίξει θα καταστραφεί ο Κόσμος.
- Η έλαφος Εϊκτιουμιρ και η αίγα Χέιντρουν, ανεβασμένες στη Βαλκαλλία (Valhalla), την κατοικία των Θεών και των πολεμιστών που φονεύθηκαν σε μάχες, τρέφονται με τα φύλλα του.
- Οι Nόρνες το ποτίζουν με νερό της Oυρντ για να διατηρείται δροσερό, ενώ δύναμη αντλεί από τη πηγή του γίγαντα Μίμιρου (Mimir).
- Mέλι αναδύεται από τα φύλλα του, και η αίγα Χέιντρουν τρέφει με το γάλα της τους γενναίους πολεμιστές.
Ορισμένοι ειδικοί ετυμολογούν το Yggdrasill ως «ο ίππος του Ygg», συνδέοντάς το με τη βασανιστική μύηση του Όδινου (Odin) (Ygg είναι ένα από τα ονόματά του) στο δένδρο αυτό: εννέα ημέρες και εννέα νύκτες έμεινε ο ύψιστος θεός, καρφωμένος με το δόρυ του επάνω σε αυτό, για να αποκτήσει τη "Θεϊκή Γνώση".
ΠΗΓΗ:
http://elafivolion.blogspot.com/2010/06/tree-of-life.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου