Τρίτη 24 Μαΐου 2011

«Μονταίν, Δοκίμια» [Από το blog “Roadartist”]


Πριν από δέκα ημέρες, στις 14.5.2011, στο blogRoadartist” διαβάσαμε αυτό:


Μονταίν, Δοκίμια

"Αν η ψυχή μου μπορούσε να στεριώσει κάπου το πόδι της, δεν θα έκανα δοκιμές. Η ψυχή μου όμως τελεί υπό διαρκή μαθητεία και δοκιμασία"

"Δεν διδάσκω καθόλου, αφηγούμαι"

"Το να στηρίζεις την ανταμοιβή των ενάρετων πράξεων στην επιδοκιμασία των άλλων, είναι σαν να διαλέγεις θεμέλιο υπερβολικά αβέβαιο και ασταθές. Ιδιαιτέρως σε έναν αιώνα διεφθαρμένο και αμαθή σαν αυτόν εδώ, η εκτίμηση του πλήθους είναι ύβρις : ποιον θα εμπιστευόσαστε να αναγνωρίσει τι είναι άξιο επαίνου; Ο Θεός να με φυλάει να μην είμαι έντιμος άνθρωπος σύμφωνα με την περιγραφή που βλέπω να κάνει καθημερινά ο καθένας προς τιμή του εαυτού του. Όσα ήταν ελαττώματα άλλοτε, είναι σήμερα ηθική"

"Έχω δικούς μου νόμους και το δικαστήριό μου για να κρίνω τον εαυτό μου, και απευθύνομαι σε αυτό αντί οπουδήποτε άλλου. Περιορίζω, σύμφωνα με τις υποδείξεις των άλλων, τις πράξεις μου, αλλά τις εκτείνω ως εκεί που μου αρέσει. Κανείς εκτός από εσάς δεν ξέρει αν είσαστε δειλός και άσπλαχνος, ή πιστός και ευλαβής. Οι άλλοι δεν σας βλέπουν καθόλου. Σας μαντεύουν με αβέβαιες εικασίες. Δεν βλέπουν τόσο τη φύση σας όσο την επιτήδευση σας. Οπότε μη δίνετε σημασία στην ετυμηγορία τους, αρκεστείτε στην δική σας. Πρέπει να χρησιμοποιείς τη δική σου κρίση για τον εαυτό σου. Σε ό,τι αφορά την αρετή και τις κακίες μας, η ίδια η συνείδηση έχει μεγάλο βάρος. Όταν αυτή καταρρεύσει, όλα χάνονται"

"Θα άξιζε περισσότερο να μην είχαμε κανέναν απολύτως νόμο, παρά να τους έχουμε σε τέτοια αφθονία που τους έχουμε σήμερα"

"Η Φύση μας δίνει πάντα ευτυχέστερους νόμους από εκείνους που δίνουμε στους εαυτούς μας"

"Ό,τι έχει κοπεί σε μικρά κομμάτια ώσπου έγινε σκόνη, σύγχυση δημιουργεί".

"Υποδιαιρώντας αυτούς τους λεπτολόγους συλλογισμούς, μαθαίνουμε τους ανθρώπους να αυξάνουν τις αμφιβολίες τους"

"...όπως η γη γίνεται περισσότερο εύφορη όσο περισσότερο θρύβεται και σκάβεται βαθιά: η μάθηση φτιάχνει τη δυσκολία"

"είναι αδύνατο να βρει κανείς δυο γνώμες απόλυτα όμοιες, όχι μόνο σε δύο διαφορετικούς ανθρώπους, αλλά και στους ίδιους τους ανθρώπους σε διαφορετικές ώρες".

"Δεν υπάρχει τέλος στις αναζητήσεις μας. Το τέλος μας είναι στον άλλο κόσμο"

"Περισσότερη η φασαρία να ερμηνευθούν οι ερμηνείες, παρά να ερμηνευθούν τα κείμενα και περισσότερο είναι τα βιβλία για τα βιβλία, παρά για όποιο άλλο θέμα : δεν κάνουμε άλλο από το να αλληλουπομνηματιζόμαστε".

"Όλα είναι ένα σμάρια από σχόλια. Από συγγραφείς υπάρχει μεγάλη έλλειψη"

"Οι γνώμες μας μπολιάζονται η μια πάνω στην άλλη. Η πρώτη χρησιμεύει για βλαστός της δεύτερης, η δεύτερη της τρίτης. Αναρριχόμαστε έτσι σκαλί σκαλί. Και έτσι, συμβαίνει αυτός που ανέβηκε ψηλότερα να έχει συχνά περισσότερη τιμή από όση του αξίζει. Γιατί δεν ανέβηκε παρά ένα δάχτυλο πάνω στους ώμους του προτελευταίου"

------

Κάποια αποσπάσματα που με κέντρισαν από τα Δοκίμια, του Γάλλου στοχαστή Μονταίνιου (1533-1592). Τα Δοκίμια (1572), αλλά και οι πολλές μεταφράσεις τους, βρέθηκαν στο Index των βιβλίων που καταδικάστηκαν από την καθολική εκκλησία. Ο ευρωπαικός Διαφωτισμός του 18ου αιώνα, θα δει στον Μονταίνιο έναν πρόδρομό του.

Μισέλ ντε Μονταίνι, Δοκίμια, μετάφραση-σημειώσεις Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005


ΠΗΓΗ:

http://roadartist.blogspot.com/2011/05/blog-post_14.html


Δεν υπάρχουν σχόλια: